 |
 |
BMP1
|
Dane techniczne
Załoga: 3 + 8 osób.
Napęd: 6-cylindrowy silnik Diesla o mocy 300 KM.
Długość: 6,74 m.
Szerokość: 2,94 m.
Wysokość: 2,15 m.
Masa własna: 13500 kg.
Nacisk na grunt: 0,061 MPa.
Prędkość: 65 km/h (na drodze), 45 km/h (w terenie), 8 km/h (pływanie).
Max wysokość pokonywanych ścian: 0,8 m.
Max szerokość pokonywanych rowów: 2,5 m.
Max nachylenie pokonywanych wzniesień: 70%.
Zasięg: 600 km.
Opis
Kombinacja skutecznego uzbrojenia ppanc, wysokiej mobilności i opancerzenia uczyniła z BMP bardzo cenny nabytek dla radzieckich oddziałów zmechanizowanych. Zaprojektowana tak był odpowiadać wymogom błyskawicznej ofensywy podczas wojny nuklearnej, została uzbrojona w podciśnieniowe, gładkolufowe działo 2A28 "Grom" kalibru 73 mm z automatem ładującym zawierającym 40 pocisków kumulacyjnych lub odłamkowo-burzących i z maksymalnym zasięgiem ognia wynoszącym 1300 metrów. Działo to wystrzeliwuje napędzane rakietowo, stabilizowane brzechwami pociski HEAT o efektywnym zasięgu 700 metrów. Główne uzbrojenie BMP1 było nietypowe, jako że używało tej samej amunicji, co ręczny granatnik ppanc RPG7 piechoty. Pociski są w stanie przebić prostopadle ustawioną płytę pancerną o grubości 300 mm. Z postoju BMP1 ma 50% na trafienie celu wielkości czołgu, znajdującego się w odległości 800 metrów, pierwszym pociskiem (przy dystansie maksymalnym tj. 1300 metrów szansa trafienia spada do 28%).
Prowadnica dla przewodowo kierowanej przeciwpancernej rakiety 9M114 "Malutka" (AT3 "Sagger" wg. NATO) została umieszczona nad działem (rakieta ta zwiększyła dystans na jakim możliwe było zwalczanie broni pancernej do 3000 metrów). Zazwyczaj jedna rakieta znajduje się na wyrzutni, a trzy dalsze wewnątrz kadłuba (ładowania dokonuje się ręcznie). Obecnie wiele BMP1 zostało uzbrojonych w ulepszone półautomatyczne wyrzutnie AT3C "Sagger" albo nowsze AT4 "Spigot" bądź AT5 "Spandrel". Wozy biorące udział w interwencji Armii Radzieckiej w Afganistanie były często uzbrajane w automatyczny granatnik AGS17 kalibru 30 mm na miejscu bezużytecznej w tych warunkach wyrzutni rakiet.
BMP1 jest w pełni opancerzonym, amfibijnym, bojowym wozem piechoty (ang. AICV). Posiada niską sylwetkę i ostro pochylony przód kadłuba. Położona centralnie, wykonana z arkuszy blach walcowanych połączonych spawaniem, wyjątkowo niska wieżyczka w kształcie ściętego stożka, mieści 73-milimetrowe, gładkolufowe działo sprzężone z karabinem maszynowym PKT kaliber 7.62 mm (2000 szt. amunicji). Sześciocylindrowy, o zapłonie samoczynnym, wielopaliwowy, chłodzony cieczą, widlasty, silnik Diesel'a o mocy 300 KM, znajduje się po prawej, z przodu kadłuba. Właz dowódcy wyposażony jest w reflektor podczerwieni znajduje się po lewej z przodu kadłuba, mając wprost przed sobą właz kierowcy. Właz celowniczego znajduje się po lewej stronie dachu wieży. Za wieżą na dachu przedziału desantowego znajdują się cztery duże włazy, ponadto dwoje drzwi znajduje się z tyłu pojazdu. Z każdej strony pojazdu znajdują się cztery otwory strzelnicze, a ponadto jeden znajduje się w tylnych drzwiach (lewych). Zawieszenie składa się z sześciu nierównomiernie rozmieszczonych kół jezdnych (tych samych, co w amfibii PT76), trzech kół podtrzymujących, przedniego koła napędowego i tylnego napinającego.
BMP1 jest pojazdem amfibijnym, napędzanym w wodzie poprzez pracę gąsienic (inaczej niż w PT76, który wykorzystywał pędniki wodne). Ze względu na niską sylwetkę możliwe jest pływanie jedynie przy bardzo niewielkiej fali. Jego prędkość i zasięg pozwalają mu bez trudu podążać w formacjach ofensywnych szybko przemieszczających się czołgów.
BMP1 ma trzyosobową załogę wliczając w to dowódcę, który staje się dowódcą drużyny, kiedy przewożeni żołnierze opuszczą pojazd. Aczkolwiek, aby nawiązać walkę, żołnierze desantu nie muszą opuszczać pojazdu, gdyż otwory strzelnicze i przyrządy obserwacyjne w przedziale desantowym, pozwalają na prowadzenie ognia z sześciu karabinów szturmowych (AKM lub AK74) i dwóch karabinów maszynowych (PKM lub RPK74) z jego wnętrza nawet podczas ruchu. Transportowani żołnierze posiadają zazwyczaj również wyrzutnie przeciwpancernych rakiet RPG7 lub RPG16 i wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych SA7 lub SA14, które mogą zostać użyte przez żołnierza stojącego w górnym włazie przedziału desantowego. Załoga i pasażerowie są chronieni przed bronią masowego rażenia przez nadciśnienie utrzymywane w kadłubie (wyposażonym w filtry), co pozwala im na prowadzenie działań bez względu na panujące na zewnątrz warunki.
BMP1 jest wyposażony w reflektor podczerwieni, peryskopy, noktowizory, a także posiada możliwość stawiania własnej zasłony dymnej poprzez wstrzyknięcie paliwa do rury wydechowej.
Ze względu na wyjątkową wrażliwość BMP1 na ostrzał, (co wyszło na jaw podczas wojny izraelsko-arabskiej w 1973 roku), w armii radzieckiej rozgorzała gwałtowna debata na temat tego jak taki typ pojazdu powinien być używany na polu walki. BMP1 ma relatywnie cienki pancerz (maksymalna jego grubość na kadłubie wynosi 19 mm, a na wieży 23 mm), co zapewnia ochronę przed pociskami kalibru conajwyżej 12,7 mm jedynie od przodu, a zatem pojazd jest bardzo wrażliwy na ostrzał prowadzony z czołgów i wyrzutni rakiet przeciwpancernych. Ze względu na niewielkie rozmiary (i tym samym małą przestrzeń wewnątrz pojazdu), krytyczne obszary jak przedział silnikowy, zapasy amunicji (po prawej stronie z przodu kadłuba), zbiorniki paliwa (w tylnych drzwiach przedziału desantowego), i przedział desantowy są rozmieszczone w taki sposób, że penetracja pancerza gdziekolwiek powoduje unieruchomienie, utratę możliwości prowadzenia ognia bądź śmierć załogi.
Jak wykazały walki na bliskim wschodzie, umieszczenie zbiorników paliwa w lekko opancerzonych tylnych drzwiach przedziału desantowego (ich przebicie i zapalenie paliwa mógł spowodować pocisk z karabinu maszynowego) doprowadzało często do sytuacji, w której płomienie uniemożliwiały transportowanym żołnierzom opuszczenie pojazdu.
Ze względu na ograniczoną możliwość opuszczania działa, BMP1 nie jest w stanie nawiązać walki z czołgami i transporterami znajdującymi się w okopach jedynie z wieżą ponad poziomem gruntu ("hull-down positions"). Ponadto ograniczona możliwość podnoszenia działa okazała się mieć katastrofalne skutki podczas interwencji armii radzieckiej w Afganistanie, gdzie często zdarzało się, że mudżahedini mogli bezkarnie ostrzeliwywać BMP1, gdy znajdywali się na dostatecznie wysokim wzniesieniu (dosyć częsta sytuacja na górzystej północy Afganistanu).
Mimo, iż wieża ma pełen zakres obrotu (360 stopni), główne działo i sprzężony z nim karabin maszynowy muszą być podniesione podczas obrotu, aby nie uszkodzić reflektora podczerwieni na włazie dowódcy, co tworzy "martwe pole ostrzału" dla obu broni pomiędzy "godziną" 10, a 11. To ograniczenie może stwarzać poważne problemy podczas walki ze względu na automatyczny mechanizm zabezpieczający, który unieruchamia wieżę podczas próby obrócenia, dopóki działo nie zostanie podniesione. Istnieją doniesienia, iż działo jest wysoce niecelne przy silnym wietrze.
Aby automat ładujący mógł załadować działo, musi ono zostać za każdym razem ustawione pod kontem 3,5 stopnia, co znacznie ogranicza szybkostrzelność. Wart zaznaczenia jest fakt, że działanie automatu może być potencjalnie niebezpieczne dla ładującego i w niektórych wariantach (BMP1A1) automaty zostały wymontowane ze względów bezpieczeństwa.
BMP1 może utrzymywać swą maksymalną prędkość (70 km/h) tylko na krótki okres czasu, ponieważ układ zawieszenia jest podatny na uszkodzenia. Ze względu na skomplikowaną budowę mechanizmu ładującego działa i brak jego stabilizacji nie jest możliwe prowadzenie celnego ognia z działa i sprzężonego z nim karabinu maszynowego podczas pokonywania nierównego terenu. BMP1 musi pozostać nieruchomy podczas odpalania i naprowadzania kierowanego pocisku przeciwpancernego. Ponadto ponowne załadowanie rakiety jest czasochłonne (w najlepszym razie trwa to minutę) i wymaga otwarcia niewielkiego włazu w suficie wieży (tym samym nie jest możliwe załadowanie rakiety w warunkach oddziaływania broni masowego rażenia). System nawigacyjny musi być wyzerowany co 30 minut.
Doświadczenia (zwłaszcza z interwencji w Afganistanie) w eksploatacji BMP1 przyczyniły się do skonstruowania znacznie ulepszonego bojowego wozu piechoty BMP2.
Warianty:
BMP Model 1966 - Oryginalna wersja BMP (zwana również BMP-A) z przodem kadłuba krótszym niż w BMP1. BMP1 (BMP M1976) - Najbardziej powszechny wariant BMP1, który pojawił się w 1976 roku. Najbardziej zauważalną modyfikacją było wydłużenie przodu kadłuba (dziobu), co miało poprawić możliwości pływania pojazdu (nie były one najlepsze ze względu na umieszczenie napędu z przodu kadłuba). Dodatkowe modyfikacje stanowiły: powiększony otwór strzelniczy dla PKM i lepiej rozmieszczone przyrządy obserwacyjne dla żołnierzy desantu. BMP1P [BMP M1981] - BMP1 uzbrojony w rurową wyrzutnie AT4 "Spigot" bądź AT5 "Spandrel" zamontowaną na dachu wieży (prowadnica AT3 "Sagger" była montowana nad działem). Rakiety te są celniejsze i potężniejsze, lecz ich ładowanie wymaga wystawienia się ładującego na ostrzał. Ze względu na małą skuteczność urządzeń do stawiania zasłony dymnej (uzyskiwanej poprzez wtrysk paliwa do rury wydechowej) zamontowano sześć wyrzutni granatów dymnych kaliber 81 mm. Ponadto zmienione zostały osłony gąsienic. BVP M80 - Jugosłowiański wariant BMP znacznie różniący się od pierwowzoru. Jego uzbrojenie stanowi 20-milimetrowe działko M55 i sprzężony z nim karabin maszynowy kaliber 7,62 mm oraz podwójna wyrzutnia rakiet 9M114 "Malutka" (AT3 "Sagger" wg. NATO). Załoga jest trzy osobowa, a w przedziale desantowym znajduje się miejsce dla siedmiu żołnierzy. BMP1A1 - ex-NRDowskie BMP1P sprzedane przez Bundeswehrę armii greckiej. Dokonano w nich różnych drobnych przeróbek m.in. usunięto automat ładujący i zbiorniki paliwa z tylnych drzwi. Pbv501 - BMP1A1 używane przez armię szwedzką. WZ 501 - Chińska kopia BMP1 występująca w wielu wariantach (np. WZ 501A, WZ 503, WZ 504, WZ 505, WZ 506) różniących się uzbrojeniem, przeznaczeniem i szczegółami konstrukcyjnymi. OT90 - Czeski wariant BMP1 uzbrojony w wkm kalibru 14,5 mm zamiast karabinu kalibru 7,62 mm. MLI84 - Budowany na licencji, rumuński BMP1.Bojowy wóz piechoty BMP stanowił również podstawę dla rodziny specjalistycznych pojazdów pełniących inne role.
BMP1K [BMP Ml974] - BMP1 w wariancie wozu dowodzenia, wyposażonego w dodatkowy sprzęt radiowy i anteny. W wariancie tym nie występują otwory strzelnicze dla desantu z prawej strony kadłuba. BMP1PK - BMP1P w wariancie wozu dowodzenia. BMP KShM [BMP 1978] - wariant z dużą teleskopową anteną i jeszcze większą ilością osprzętu radiowego niż wariant BMP1K. Wieża nie ma zamontowanego jakiegokolwiek uzbrojenia. Wariant ten używany jest w pułkowych i dywizyjnych oddziałach sztabowych. MP31 (znany również pod nazwą 9S743) - Czeski wariant BMP1KShM pełniący rolę mobilnego stanowiska dowodzenia obrony przeciwlotniczej. BRM Znany również jako BMP-R lub BMP M1976. Ta wersja ma dwuosobową wieżyczkę wyposażoną w działo kaliber 73 mm (bez automatu ładującego) i sprzężony karabin maszynowy (bez PPK) oraz dwa włazy w suficie przedziału desantowego zamiast czterech. Załogę stanowią cztery osoby i dwóch żołnierzy desantu. Zmodernizowany wariant BMR znany jako BRM M1976/2 wyposażony jest dodatkowo w radar obserwacji pola bitwy "Tall Mike". PRP3 (BMP-SON - poprzednio znany jako BMP M1975) - Posiada dwuosobową wieżę, umieszczoną nieco bardziej z tyłu. Uzbrojenie składa się tylko z karabinu maszynowego kalibru 7.62 mm. Prostokątna, składana antena radaru obserwacji pola bitwy SMALL FRED jest zamontowana z tyłu wieży. Efektywny zasięg radaru wynosi 20 kilometrów. PRP3 transportuje pięcioosobową załogę oraz liczne wyposażenie radiowe i optyczne wspomagające wykonywanie działań rozpoznawczych. Jeden taki pojazd jest zazwyczaj przydzielony do dywizjonu artylerii (ciągnionej lub samobieżnej), oraz jeden znajduje się zazwyczaj w wysuniętej baterii obserwacyjnej (target acquisition battery) pułku artylerii. PRP4 - Następca PRP3, wyposażony w dodatkową osłonę po prawej stronie wieży. IRM - Amfibijny, inżynieryjny, pojazd rozpoznawczy. Pojazd ten bazuje na podwoziu BMP1 i jest przeznaczony do wypełniania zadań takich jak np. wykrywanie min. W tym celu wyposażony został w dwa wykrywacze min zamontowane z przodu kadłuba. BREM1 - wozy ewakuacyjny na podwoziu BMP. BREM4 - wozy ewakuacyjny na podwoziu BMP. BMP1VPV - Węgierski bezwieżowy pojazd saperski (wykrywanie min) na podwoziu BMP. SVO - Czeski bezwieżowy pojazd saperski (wykrywanie min) na podwoziu BMP. MU90 - Czeski bezwieżowy pojazd saperski (układanie min) na podwoziu BMP. AMB-S - Czeski bezwieżowy, wariant BMP pełniący rolę opancerzonego ambulansu. Kadłub jest nieco wzniesiony ku górze w celu powiększenia pojemności przedziału desantowego. DTP90M - Czeski wariant OT90 pełniący rolę wozu naprawczego. ZT90M - Czeski wariant OT90 pełniący rolę wozu ewakuacyjnego. DT90 - Czeski wariant OT90 pełniący rolę wozu zabezpieczenia technicznego. VP90 - Czeski wariant OT90 pełniący rolę wozu rozpoznawczego, wyposażony wieżę używaną w OT64. PRAM-S - Czeski samobieżny moździerz kalibru 120mm na podwoziu BMP.Na podstawie konstrukcji BMP stworzono wóz BMD (występuje w bardzo wielu wariantach) przeznaczony dla wojsk powietrzno-desantowych.
Zdjęcia
 |