Opis

Ten uniwersalny karabin wojskowy (Armee Universal Gewehr - AUG), zaprojektowany na nabój 5,56 mm x 45 zaczęto produkować w 1978 r., a pełną zdolność produkcyjną austryjacka firma Steyr-Daimler-Puch osiągnąła w 1982 r. Jego uniwersalność polega na tym, że może on występować w czterech postaciach: jako ręczny karabin maszynowy, karabin, karabinek i subkarabinek czy też broń typu pistoletu maszynowego. Aby uzyskać jedną z tych odmian należy wymienić lufę, pozostałe części natomiast, w tym również magazynek, pozostają bez zmiany. Cechą wyróżniającą tę broń jest to, że projektanci zwrócili szczególną uwagę na zmniejszenie ciężaru i w związku z tym w szerokim zakresie zastosowano stopy lekkie i tworzywa sztuczne nawet dla takich mechanizmów, które dotychczas były wykonane wyłącznie z metalu.
Ogólny układ broni typu bull-pup charakteryzuje się dużą zwartością budowy. Uzyskano ją poprzez skasowanie tradycyjnej kolby i umieszczenie magazynka za spustem. Stosując ten układ osiąga się względnie dużą długość lufy przy małej długości broni. Układ ten ma jednak wady:
- silniejsze oddziaływanie odrzutu broni na strzelca,
- zlokalizowanie oczu, ust i nosa strzelca tuż przy komorze nabojowej, a tym samym narażanie wzroku i układu oddechowego na szkodliwe działanie resztek gazów prochowych, wydostających się przez otwór wyrzutowy łusek, co na przykład pogarsza warunki celowania,
- konieczność wprowadzenia do broni przestawnego wyrzutnika łusek i przestawnego otworu wyrzutowego, aby z broni mogli korzystać strzelcy zarówno prawo-, jak i leworęczni, bez obawy o zranienie twarzy strzelca przez wyrzucane łuski,
- dyskusyjne jest również umieszczenie magazynka biorąc pod uwagę łatwość wymiany go w pozycji leżącej.
W sumie jednak takie zalety, jak poręczność, manewrowość ruchowa, niewielka masa i umiarkowany odrzut, wynikający z przyjęcia dla broni naboju 5,56 mm, górują nad wadami, co sprawia, że układ bull-pup rozpowszechnia się coraz bardziej.
Zasada działania karabinu Steyr opiera się na wykorzystaniu energii gazów odprowadzanych z przewodu lufy. Składa się on z sześciu głównych części i zespołów: lufy, komory zamkowej, zespołu zamka, mechanizmu spustowego, kolby i magazynka.
Lufa, wymienna, jest wykonana z wysokojakościowej stali metodą kucia na zimno. Komora nabojowa i przewód są chromowane. Z lufą związany jest dwupołożeniowy regulator gazowy oraz składany chwyt przedni. Na wylot lufy nakręcony jest tłumik płomienia. Ma on gwint wewnętrzny służący do mocowania urządzenia do strzelania ślepą amunicją. Masa i długość broni zależą od zainstalowanej lufy.
Komora zamkowa jest ciśnieniowym odlewem aluminiowym. Integralną jej częścią jest rączka do przenoszenia broni, w której z kolei zainstalowano celownik optyczny. W technologii wykonania komory zastosowano nowe metody łączenia tulei stalowych z odlewem aluminiowym.
Zamek jest zyglowany przez obrót wymuszony przez powierzchnię krzywkową suwadła. Zastosowano tu rozwiązanie typowe dla współczesnych broni o kalibrze 5,56 mm, z tym jednak, że ponieważ komora zamkowa jest odlewem ze stopu lekkiego, a suwadło i zamek są stalowe, więc nad wlotem lufy zainstalowano stalowe przedłużenie służące do współpracy z suwadłem.
Bardzo interesujący i oryginalny jest mechanizm spustowy. Poza sprężynami i kołkami jest on wykonany całkowicie z tworzyw sztucznych i zamknięty w tworzywowym pudełku, stanowiącym odrębną całość. Mechanizm ten umożliwia prowadzenie zarówno ognia pojedynczego, jak i ciągłego, jednakże nie ma przełącznika rodzaju ognia. Działa podobnie jak mechanizm spustowy w polskim pistolecie maszynowym wz. 1963 r. (PM-63). Krótkie ściągnięcie języka spustowego daje ogień pojedynczy, długie natomiast ogień ciągły.
Magazynek (oprócz sprężyny i dna) wykonany jest z tworzywa sztucznego. Tworzywo to jest przezroczyste, dzięki czemu amunicja jest widoczna, ale firma dostarcza również magazynki nieprzezroczyste dla lepszego naskowania.
Kolba stanowi ważną część broni i też jest prawie całkowicie wykonana z tworzywa. W przedniej części ma chwyt pistoletowy z dużą osłoną dla ręki prowadzącej ogień. Na górnej powierzchni kolby znajdują się dwa otwory wyrzutowe łusek, z których jeden jest zawsze zamknięty tworzywową przykrywką, pasującą do obu otworów. Zamknięcie otworu oraz przestawienie wyrzutnika łusek zależy od tego, czy z broni korzysta strzelec lewo- lub praworęczny. Jest to operacja prosta, łatwa do wykonania w polu. Kolba jest przedłużeniem lufy i dzięki temu podrzut broni przy strzelaniu jest minimalny. Największa dopuszczalna liczba strzałów w ogniu wynosi 150 nabojów, po czym lufa powinna być wymieniona. Jeśli jednakże magazynek zostanie wystrzelany seriami, a między wymianą magazynka będzie 30-sekundowa przerwa, to taki ogień można prowadzić dowolnie długo, bez wymiany lufy. To samo dotyczy wystrzelania 30-nabojowego magazynka ogniem pojedynczym w ciągu 30 s (co odpowiada szybkostrzelności 60 strz/min) - po 30-sekundowej przerwie cykl można powtarzać bez ograniczeń.
Interesująco rozwiązano w tym karabinie sprawę celownika. Zastosowano mianowicie celownik optyczny, firmy Swarovski Optik, który umieszczono w rączce, służącej do przenoszenia broni. Wydawać by się mogło, że taka lokalizacja sprzyja uszkodzeniom, praktyka jednak wykazała, że celownik jest dobrze zabezpieczony przed przypadkowymi uszkodzeniami mechanicznymi. Ma on jednak stałą nastawę, odpowiadającą donośności 300 m. Półtorakrotne powiększenie oraz nić celownicza w postaci czarnego pierścienia umożliwiają szybkie odnalezienie celu i zapewnia dobrą celność, nie tylko przy normalnej, ale i przy złej widoczności w gorszym oświetleniu. Skraca to znacznie czas potrzebny do wyszkolenia żołnierzy w posługiwaniu się tą bronią. Istnieje również wersja karabinu z celownikiem mechanicznym, jednakże jest ona tak rzadko zamawiana przez odbiorców, że praktycznie wszystkie karabiny wykonywane są z celownikiem optycznym.
W skład oferowanego wyposażenia wchodzą: odłączalny dwójnóg dla erkaemu, bagnet, urządzenie do strzelania ślepą amunicją oraz komora zamkowa ze specjalnym wspornikiem do instalowania celownika optycznego innego niż standardowy lub celownika noktowizyjnego.